Letok jibañ ñe kwōkōṇaan jerbal ippem: Taktō Sheldon Riklon eaar loḷọk University of Iowa 

Dr. Sheldon Riklon (left) with Trevy Augustin, Executive officer of the Iowa Office of Asian and Pacific Islander Affairs, and Florina Sibok (Black Hawk community health worker)

Ripoot jān Caleb Klipowicz im Rukok M. Langmos

Jānwōde 19, 2024

Iowa City, IA

Riit ilo In̄liij: Invest in us if you want to serve us.

Meñe ekar ḷap jino im tor jān joñan an ṃōḷo mejatoto eo eaar pād laḷin zero bōtaab taktō ro im ro jet jān Public Health raar karuwaneneik Taktō Sheldon tok ñan iien in.  Taktō ro jān Iowa raar kūr ḷọk Taktō Sheldon ñan aer pukot jet mejlan ak wāwein ko remaroñ jibañ ilo aer bōk ijo kuṇaer ñan jibañ ri-ṃajeḷ im ri-micronesia rein im rej pād im jokwe ijokein ilo an lōñ ḷọk wōt uwaer ilo kajojo state. 

Ekkar ñan Taktō J. Muse Davis, juon taktō eo an ajri eo im eaar bōk eddoin kweiḷọk in an Taktō Sheldon, eaar kemlet bwe kōtōpar eo an kweiḷọk in ej ñan bōktok ro kajojo jān kajojo group in ri-ṃajeḷ ro renaaj jerbal ippān doon ñan kake aikuj kein an ri-ṃajeḷ ikijjien ājmour ilo kajojo state. Taktō Davis eaar barāinwōt ba bwe eḷap an tōmak im kōtmāne bwe iien kweiḷọk in enaaj kwaḷọk ñan kōj ri-ṃajeḷ bwe ro jān jikin ājmour ko rej “kea im kōṇaan jibañ, im bōk eḷapḷọk meḷeḷe ko kab jerbal ippān ro ilo jukjuk in pād ko an ri- ṃajeḷ. 

Eaar wōr juon kōṇaan eo eḷap ippān rein jān jikin ājmour āinwōt Taktō Davis ñan katak kōn ṃanit ko ad ri-ṃajeḷ itok wōt jān aer loe elōñḷọk keej in ro ewōr aer ñaninmej in TB (tuberculosis) ippāer ilo Iowa eḷaptata ippān ajri ro redik.

Eaar bōk juon raan ālikin ñan Taktō Riklon im eloñ ḷọk jān 25 ro jān jikin ājmour ko ñan aer kōnono ilo Roundtable im ekoba 130 ro jet raar koba ḷọk Grand Rounds ilo iien in im ilo Zoom.

Jet iaan unin kōnono ko ej ikijjien Diversity, Equity, im Inclusion. (Kōnono ko ikijjien jibañ ko im rej jokkin wōt juon, fair, ñan ro im ekkã aer kōwaan er eḷaptata ro ejjeḷọk ainikier,  ejjeḷọk ro rekajoor im rej jutak ilikier, ro eḷap aer bōk kalijekḷọk, discrimination, kōn wōt ia ko rej itok jāni, utaṃwe ko ilo ānbwin, akō ko eierḷọk wōt.)

Ilo jibboñin eo juon, Taktō Riklon eaar uaak elōñ kajjitōk ko jān Taktō ro ilo Iowa im ri-jerbal ro jān jikin ājmour eo ikijjien abañ ko ak wāwein ko rej iiooni ilo aer jerbal ippān kajojo baaṃle ko jān ṃajeḷ, abañ eo eḷap tata ej ikijjien tōpar im kōnono (communication) ippāer. Taktō Riklon ekar jiroñ er menin bwe ri-ṃajeḷ rein ewōr aer ñaninmej eḷap aer kōṇaan bōk ājmour im kōṇaan bwe ren bōk ājmour bōtaab eaar bar ba, eḷap abañ ilo katak im train ro remaroñ ukok barāinwōt ilo injuran ko rej bōbrae er jān aer bōk jibañ ikijjien ājmour. 

Ilo kōnono in an, Taktō Riklon eaar barāinwoōt kōnono ñan ro jān Public Health im ro jet jān jikin bōk ājmour ko bwe eḷap an aorōk bwe en ḷapḷọk aer  lōke im jerbal ippān kajojo jukjukin pād an ri-ṃajeḷ ilo jikin ko rej jokwe ie.  Taktō in eaar kobaik Nuclear ilo unin kōnono ko an.  Eaar ba bwe ri-ṃajeḷ edik aer leke kab tōmak elōñ wōt ro jān jikin ājmour ko itok wōt jān jorāān ko raar waḷọk jān kōmalmel ko jān nuclear ko. Eaar barāinwōt ba bwe ro jān jikin ājmour ko raikuj ḷapḷọk aer bōk kuṇaer ilo ṃakūtkūt ko an jukjukin in pād ko, kwaḷọk aer ṃōṇōṇō in jerbal ippān armej ro im en ḷapḷọk aer jeḷā kajjien ro jān ri-tōl ro ilo kajojo kabuñ.  

Riklon eaar kwaḷọk kōn ḷap in oktak ilo ṃanit in ṃajeḷ im ṃanit in belle im kwaḷọk jet wāwein ko rein jān jikin ājmour kein remaroñ kōṃṃani ñan ri-ṃajeḷ ilo jejjet im jiṃwe in ṃanit ko ad im ro jet ṃōttad jān Pacific. “Manit ñan kōm eaorōk” eaar ba im kobaik ke ejjab ilo lale wōt juon ri-ñaninmej im kake ñane ta ko eaikuji bōtaab jibañ kajojo baaṃle kōn abañ im wāwein ko jet rej iiooni āinwōt juon jukjukin pād. 

Ilo kakobaba ko an, eaar lukkun ba bwe rein jān jikin ājmour kein ren bōk jet buñtōn ko ilo aer kijenmij ippān ri-ṃajeḷ rein jān kajojo jukjukin pād. Naan ko an āliktata eaar ba “Letok jibañ ñe kwōj kōṇaan jerbal ippem.” Riklon eaar kwaḷọk jet jerbal ko reḷḷap ri-ṃajeḷ rein im ro jet jān Micronesia raar kōṃṃani ilo aer kar jibañ jerbal ippān ro jān public health im barāinwōt bōk kuṇaer ilo jet būrokraam ko raar kōṃṃan ilo iiō ko ṃaantak ilo Arkansas en. Eaar ba bwe rej jet “champion” ilo jerbal kein im rar jibañ kōṃṃani. Kiiō ilo Iowa ewōr wōt jejjo ro jān aelōñ ko ad rej kōṃṃani jerbal in outreach kein bōtaab ejjeḷọk juon ej jerbal ilo Iowa Department of Public Health. 

Riklon eaar jiroñ ḷọk armej in jān jikin kōṃṃan ripoot ko bwe ej reiṃaan ḷọk ñan an jepḷaak ñan Iowa bwe en loḷọk kajojo baaṃle ilo jukjukin pād ko an ri-ṃajeḷ. Bōtaab ej reiḷọk ñan juon iien eo enaaj eṃṃan mejatoto.